बीबीसी । अघिल्लो स्थानीय तहमा सबैभन्दा धेरै पालिकामा जित हात पारेको नेकपा एमाले र एमाले विभाजनपछि बनेको एकीकृत समाजवादीले सार्वजनिक गरेका स्थानीय चुनाव लक्षित घोषणापत्रमा केही रोचक समानताहरू देखिएका छन् ।
तीन दिनको फरकमा सार्वजनिक गरिएका दुई पार्टीका घोषणापत्रमा भएको एउटा समानता हो यसको आकार । वैशाख ६ गते सार्वजनिक एकीकृत समाजवादीको घोषणापत्र र वैशाख ९ गते सार्वजनिक एमालेको घोषणापत्र दुवै समान ४८ पृष्ठका छन् । अर्को रोचक समानता हो दुवै दलको प्राथमिकतामा सँगसँगै र अघिपछि परेका विषयहरू ।
समानता के छन् ?
नेकपा एमालेले आफ्नो पहिलो प्रतिबद्धतामा शिक्षा सम्बन्धी विषय राखेको छ भने एकीकृत समाजवादीले यो विषय दोस्रो बुँदामा राखेको छ । फरक फरक घोषणापत्रमा एकीकृत समाजवादी र एमाले दुवैले सामुदायिक विद्यालयमा शिक्षाको गुणस्तर सुधारलाई प्राथमिकता दिएका छन् ।
निःशुल्क स्वास्थ्यको प्रतिबद्धतालाई एकीकृत समाजवादीले पहिलो प्राथमिकतामा राखेको छ भने नेकपा एमालेले दोस्रो बुँदामा राखेको छ । जटिल शल्यक्रिया बाहेकका उपचार निःशुल्क उपलब्ध गराउने समाजवादीको प्रतिबद्धता छ । एमालेले आधारभूत स्वास्थ्य सेवा र जटिल रोगको उपचार निःशुल्क गर्ने वाचा गरेको छ ।
एकीकृत समाजवादी र एमाले दुवैले तेस्रो बुँदामा खानेपानीको विषयलाई राखेका छन्। एमालेको प्रतिबद्धता सबै घरधुरीमा स्वच्छ खानेपानी पुर्याउने छ भने समाजवादीको वाचा पाँच हजार लिटरसम्म नि:शुल्क खानेपानी उपलब्ध गराउने छ ।
दुवै दलको चौथो बुँदामा विद्युत्को विषय छ । एमालेले विपन्न परिवारलाई घरायासी प्रयोगको विद्युत् निःशुल्क उपलब्ध गराउने वाचा गरेको छ भने समाजवादीले हरेक घर परिवारलाई २०० युनिटसम्म बिजुलीको शुल्कमा छुटको प्रतिबद्धता जनाएको छ ।
दुवै दलका उस्तै वाचा
अघिल्ला बुँदाहरूजस्तै दुवै दलले पाँचौँ बुँदामा कृषिको विषय समेटेका छन् । कृषि उत्पादनको बजार व्यवस्थापन, उत्पादनमा आधुनिकीकरण र मल आपूर्ति बारे एमालेले १५ वटा प्रतिबद्धता जनाएको छ भने एकीकृत समाजवादीले १६ वटा प्रतिबद्धता जनाएको छ । दुवै दलकाले कृषि क्षेत्रमा जनाएका अधिकांश प्रतिबद्धता समान छन् ।
एमालेले छैटौँमा यातायात पूर्वाधारको विषय समेटेको छ भने एकीकृत समाजवादीले सडक पूर्वाधारको विषय १३ नम्बर बुँदामा राखेको छ । वडा केन्द्रलाई पालिका केन्द्रसँग जोड्ने विषय दुवै दलको प्रतिबद्धतामा समेटिएको छ ।
समाजवादीको सातौँ बुँदामा परेको उद्यमशीलतालाई प्रोत्साहन गर्ने प्रतिबद्धता एमालेको नवौँ बुँदामा छ । समाजवादीको आठौँ बुँदा र एमालेको नवौँ बुँदामा युवा सम्बन्धी प्रतिबद्धता छन् । दुवै दलले उद्यमशीलताको माध्यमबाट स्वदेशमै युवालाई रोजगारीको अवसर सिर्जना गर्ने वाचा गरेका छन् ।
एमालेको दशौँ र समाजवादीको पन्ध्रौँ बुँदामा कला संस्कृतिको संरक्षण सम्बन्धी विषय समेटिएका छन् । समाजवादीको भन्दा एमालेले यो बुँदामा विस्तृतमा प्रतिबद्धताहरू जनाएको छ । तर दुवै दलले स्थानीय स्रष्टाहरूलाई सम्मान र संरक्षण गर्ने विषय दोहोर्याएका छन् ।
एमालेले तेह्रौँ बुँदामा ज्येष्ठ नागरिक, बालबालिका र अपाङ्गता भएका व्यक्तिबारेका प्रतिबद्धता जनाएको छ भने समाजवादीले यसलाई फरक-फरक दुई बुँदामा समेटेको छ । समाजवादीको सोह्रौँ बुँदामा बालबालिका, सत्रौँ बुँदामा ज्येष्ठ नागरिक र बिसौँ बुँदामा अपाङ्गता भएका व्यक्तिका हितबारेका प्रतिबद्धता छन् ।
फरक के छन् ?
एमालेको घोषणापत्रमा बाह्रौँ बुँदा र समाजवादीको अठारौँ बुँदामा महिला सहभागिता वृद्धि र महिलामाथि हुने हिंसा अन्त्यका लागि पहल गरिने उल्लेख छ । फरक-फरक बुँदामा दुवै दलले विकाश र पर्यावरणमैत्री निर्माणलाई प्राथमिकतामा राखेका छन् ।
मदिरा पान, धूमपान र लागू औषध निरुत्साहनका लागि जागरणमूलक कानुनी प्रबन्ध गर्ने प्रतिबद्धता पनि एमालेले अघि सारेको छ । एकीकृत समाजवादीले भने मदिरा सेवन गर्न स्थानीय तहबाट अनुमति पत्र लिनुपर्ने अवधारणा घोषणापत्रमा अघि सारेको छ ।
एकीकृत समाजवादीले लैङ्गिक अल्पसङ्ख्यक समुदायको हक हितका लागि समेत प्रतिबद्धता जनाएको छ । एकीकृत समाजवादीले पूर्व सैनिक र प्रहरीलाई सम्मान गर्ने र वैदेशिक रोजगारीमा गएका तथा अन्य श्रमिकहरूको हकहितमा काम गर्ने प्रतिबद्धता समेत व्यक्त गरिएको छ ।
एमालेले विकाश र समृद्धिका लागि संरचनागत र कानुनी सुधार गर्दै योजनाबद्ध विकाशको प्रतिबद्धता अघि सारेको छ भने एकीकृत समाजवादीले भ्रष्ट्राचार मुक्त स्थानीय तह र सुशासनलाई बढी प्राथमिकता दिएको छ ।
अघिल्लो चुनावी घोषणापत्रमा राजधानी काठमाण्डूमा चक्रपथको समानान्तर रेल सञ्चालन गर्ने योजना अघि सारेको एमालेले उक्त वाचा यो पटकको घोषणापत्रमा हटाएको छ । शुक्रवार सार्वजनिक गरिएको घोषणापत्रमा “ठूला सहरहरूमा रेल,बस र्यापिड ट्रान्जिट लगायत यातायात प्रणालीको विकाश गर्ने” भनिएको छ ।
